Boşanma Davasında Deliller

Boşanma Davasında İspat

Boşanma davasını açan taraf öne sürmüş olduğu boşanma nedenlerini ispatlamakla mükelleftir. Davacı aldatma, terk, evlilik birliğinin temelden sarsılması gibi boşanmaya bağlı hangi nedene dayanıyorsa o nedeni kanıtlamak zorundadır. Davacı açmış olduğu davayı kanıtlayamadığı vakit, davası reddedilecektir. Davacı, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı, evliliğin artık çekilmez hale geldiğini ya da kusur iddiası var ise karşı tarafın kusurlu olduğunu ispatlamalıdır. Davacı, iddialarını ispatlar iken mutlaka hukuka uygun deliller sunması gerektiğini bilmeli, hukuka aykırı delillerin hükme esas teşkil etmeyeceğini bilmelidir. Bunun yanında davasını kanıtlamak amacıyla hukuka aykırı delil sunan taraf adına savcılıktan soruşturma da başlatılabilecektir.

Davacı açmış olduğu davada, boşanmaya ilişkin dayandırmış olduğu sebepleri ispatlamak yanında davalı da davacının iddialarını çürütmek amacıyla delil sunma hakkı vardır. Davacının iddialarının asılsız ve yersiz olduğunu iddia eden davalı, karşı delil ile asılsızlığını ispatlayabilir.

Boşanma nedeni ve evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesinin yanı sıra, davacı tazminat, nafaka, velayet, ziynet eşyası talebinde de bulunuyor ise kanıtlamakla mükelleftir. Davacı, kusurlu olan eşten evlilik birliği boyunca uğramış olduğu maddi ve manevi zararını ve eşin kusurlu olduğunu da ispatlamalıdır. Aynı zamanda yoksulluk nafakası talep eden eş, boşanma nedeniyle yoksulluğa düşeceğini ve evlilikte kusursuz ya da az kusurlu olduğunu, iştirak nafakası talep eden eş, çocuğun aylık masrafının miktarını, düğünde takılan altınların talebi için talep ettiği altın miktarını, velayet talep ediyor ise çocuğun gelişimi için kendisine velayet hakkının verilmesi için ispat etmesi gerekmektedir.

Tüm bu nedenlerle dava açarken davacı iddialarını ispatlamakla mükellef olduğunu, ileride hukuki kaybının olmaması ve davanın kısa sürede sonuçlanması adına dava açarken bir avukatın desteğine dayanarak açmalıdır.

Boşanmada Neler Delil Olarak Kullanılabilir?

Eşlerden birinin açmış olacağı boşanma davasında öne süreceği deliller çok önemlidir. Davacının öne sürdüğü boşanma sebebini kanıtlayamadığı takdirde davası reddedilecektir. Bu nedenle delil çok önemlidir, delillerin hukuka uygun olması gerekmektedir. Davacı, aldatıldığını ispatlamak istiyor ise davalı eşinin telefon kayıtlarının çıkarılmasını mahkeme kanalıyla talep edebilir. Her ne kadar davalı eşinin telefon kayıtlarından ne konuştuğu ya da ne yönde mesajlaştığı çıkarılmasa da sık sık kimle görüştüğü görülebilmektedir. Bunun yanında davalı ile üçüncü kişinin otelde kaldığına dair duyum alan davacı, davalının otel kaydının çıkarılmasını da isteyebilmektedir. Boşanma davasında, önemli olan ispat olup delil yelpazesi geniş olan dava türlerindendir. Hukuka uygun olmak koşulu ile mahkemeye birçok delil sunulabilir.

Delil olarak kullanılabilecek argümanlar nelerdir?

SMS
Fotoğraflar
Instagram, Twitter, Facebook gibi sosyal medya paylaşımları ve mesajları
Otel kayıtları
Kamera görüntüleri
Whatsapp konuşmaları
Notlar, yazışmalar
Tanık
Bilirkişi incelemesi
Mahkeme ilamı
Ekonomik ve sosyal durum araştırması
Kolluk araştırması
Banka ya da kredi kayıtları
Başkaca mahkeme dosyaları
Pasaport giriş çıkış kayıtları

Boşanmada Neler Delil Olarak Kullanılamaz?

Davada öne sürülen delillerin hukuka aykırı olmaması gerekmektedir. Bu nedenle delillerin nasıl ve hangi yollarla elde edildiği önemlidir. Örneğin; gizlice eşinin görüntülerini çeken kişi, bu deliller hukuka aykırı olduğundan mahkeme tarafından dikkate alınmaz. Mahkemede öne sürülen vakıaların ispatında özel hayatın gizliliği ihlal edilmemeli, kişinin onur ve haysiyetini zedeleyici deliller mahkemeye sunulmamalıdır. Taraflar, boşanma davasında iddia ve beyanlarını ispatlama gayesi altında suç işlememelidir. Boşanma davasında ispat edeceğim derken savcılıkta hakkınızda dosya açılmamalıdır.

Diğer bir husus da dedektiflik hizmetinden yararlanarak boşanma davasına delil toplatılmasıdır. Dedektif aracılığıyla delil toplatılması yasal değildir. Özellikle eşinin kendisini aldatıyor şüphesi ile dedektif tutan ve eşini takip ettirerek fotoğraf çektirenler bulunmaktadır. Ancak dedektiflik, özel hayatın gizliliğinin ihlali suçun unsurlarını oluşturmaktadır. Dedektif ile eşiniz aleyhine delil toplatılması yasaya aykırı bir durum olup risk taşımaktadır.

Boşanma Davasına Deliller Ne Zaman Sunulur?

Boşanma davasında ilk aşama olarak dilekçeler aşaması olmaktadır. Dilekçeler aşamasında davacının dava dilekçesi davalıya tebliğ edilir ve sonrasında sırasıyla cevap dilekçesi, cevaba cevap dilekçesi, ikinci cevap dilekçesi olarak son bulmaktadır. Dilekçeler aşamasının sonlanmasından sonra mahkeme, duruşma günü vermektedir. İlk duruşma, ön inceleme duruşmasıdır. Ön inceleme duruşmasına kadar tanıklarını bildirmeyen ve delillerini sunmayan taraflara mahkeme, ön inceleme duruşmasından itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde delillerini bildirmeleri için süre verecektir. Taraflar, süresinde delil bildirmez ise delillerinden vazgeçmiş sayılacaktır.

Ön inceleme duruşmasından önce ya da davacı dava açarken dava dilekçesinin ekinde de tanık ya da delillerini bildirebilecektir. Dava aşamasında ön inceleme duruşmasından önce delil ya da tanık bildirmede herhangi hukuki bir kayıp yoktur.

Mahkeme, tarafların davaya sunmuş olduğu delillerin ne şekilde elde edildiğine dikkat etmektedir. Hukuka uygun olmayan ve hukuka aykırı olarak elde edilen delil, özel hayatın gizliliğini ihlal ettiğinden hükme esas alınmayacaktır.

Boşanırken Ses Kayıtları Delil Olarak Kullanılabilir Mi?

Tarafların boşanma davasına konu olan uyuşmazlığında taraflar haklılığını ispat etmek ya da karşı tarafın kusurlu olduğuna dair ispatta bulunmak için çeşitli deliller kullanmaktadır. Aynı zamanda taraflar beyanını ya da iddiasını ispat etmek aracılığıyla delil sunarken karşı tarafın beyan ya da iddiasını çürütmek amacıyla karşı ispatta bulunmak için deliller de kullanabilmektedir. Dosyaya sunulan deliller uyuşmazlığa konu olan vakıaların gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda hakimde bir kanı oluşturmaya yarayan bir araçtır. Ancak önemli olan husus, dosyaya sunulan delillerin hukuka uygun olup olmadığıdır. Bu nedenle hukuk düzeni birtakım sınırlamalar getirmiştir.

Ne yazık ki gelişen teknoloji ile özel hayatı gizli tutmak pek de mümkün olmamaktadır. Telefonlara yüklenilen casus programları ya da ortam dinlemeleri yapan teknolojik aletler hukuka aykırı delillere zemin hazırlamaktadır. Diğer yandan delil yaratmak amacıyla kişi, tehdit veya baskı altında ses kaydı aldığı vakit hukuka aykırı bir delil sunmuş olacaktır.

Tehdit veya baskı altında kişiye yapılan zorlama sonucu yaptırılan işlemlerin tümü zaten hukuka aykırılık teşkil etmekte iken bu durum da hukuka aykırı olarak elde edilen ses kaydı olacaktır. Boşanma dosyasına konulan bu türde bir ses kaydı dava sonucu hükme etki etmeyecek olup böyle bir delil sunan kişi ceza mahkemelerinde yargılanma durumu ile karşılaşabilir. İşte bu nedenle vaka ispatında ses kaydının niteliği önemlidir. İddiaları ispatlamak uğruna özel hayatın gizliliği ihlal edilmemelidir.

Boşanma davasına sunulan ses kayıtları daha çok karşı tarafın aldattığını ispat etmek amacıyla sunulmaktadır. Ancak önemli olan nokta; hukuka ve usule uygun olarak elde edilen ses kayıtları olmalıdır. Bilindiği üzere kişiden habersiz olarak ortamda sesini kaydetmesi Türk Ceza Kanunu’na göre özel hayatın gizliliğini ihlal suçu olup aynı zamanda Anayasada da özel hayatın gizliliği güvence altına alınmıştır. Ses kaydı alan kişi, bu ses kaydını çoğaltır ve yayarsa da suç işlemiş olacaktır.

Bu nedenle boşanma davasına delil üretmek amacıyla ses kaydeden kişi, ceza mahkemelerinde yargılanma gibi bir durum ile karşılaşabilir. Ancak Yargıtay istisnai durumlarda dosyalara sunulan ses kayıtlarını hukuka aykırı delil olarak saymamaktadır. Yargıtayın bazı kararlarında ceza davalarına konu olan durumlarda kayıtların bir daha elde edilemeyecek olması ve kendisine karşı işlenen suça ilişkin delil niteliği taşımasından dolayı yapılan ses kaydı hukuka aykırı bir delil olarak değerlendirilmemiştir.

Yargıtayın bir kararında eve gizli cihaz yerleştirilerek ses kaydı alınmasını boşanma sebebi olarak saymıştır. Yargıtay eve yerleştirilen gizli dinleme cihazının eşin güvenini sarstığını, boşanmada bir kusur teşkil ettiğinden bahisle boşanma sebebi olarak saymış tarafların boşanmalarına karar vermiştir.

Gizlice Çekilen Ses Kaydı Suç Mudur?

Aldatıldığını düşünen ve aldatmayı kanıtlamak amacıyla eşinin telefon görüşmesini ya da bulunduğu yerin gizlice ses kaydını almayı düşünen kişiler bunun yasal olup olmadığını sormaktadır. Gizlice ses kaydı almak kişinin özel hayatının gizliliğini ihlal ettiğini göstermektedir. Kişinin mahrumiyetinin ses kayda alınması hangi durumlarda suç, hangi durumlarda değildir. Bu durum önemli olup suç teşkil eden durumlardan kaçınılması gerekmektedir. Ses kaydından delil oluşturmak bazı kararlarda suç unsuru olarak tanımlanmamıştır. Bazı ses kayıtları Yargıtayın bazı kararlarında boşanma davalarında delil olarak kullanmasının mümkün olabileceğini de belirtmiştir.

Boşanmada Gizli Çekilen Video ya da Fotoğraflar Delil Olarak Kullanılabilir Mi?

Deliller için olan genel kural, delillerin hukuka uygun olarak elde edilmesidir. Bu nedenle hukuka uygun olarak elde edilmeyen video ve fotoğraflar mahkemeye delil olarak sunulamayacaktır.

Sosyal medya hesabı herkese açık olan kişi, sevgilisi ile samimi pozlar içeren fotoğraf, video ya da eşi ile ilgili kötü sözler içeren bir yazı, söz paylaşmış ise mahkemeye bunların sunulması hukuka aykırılık teşkil etmeyecektir. Herkese açık sosyal medya hesabından yapılan paylaşım, özel hayatın gizliliğini ihlal etmeyecektir.

Kişi, eşi de olsa özel hayatını ihlal edemez. Kişi, eşinin kamuya açık olmayan bir alanda gizli olarak eşinin fotoğrafını ya da videosunu çeker ise özel hayatın gizliliğini ihlal etmiş olacaktır. Kişinin özel hayatın gizliliğini ihlal ederek elde edilen delil, hukuka aykırı olduğundan hükme esas alınmayacaktır.

Boşanmada Tanık Delili Önemli Midir?

Boşanma davalarında tanık ispat açısından son derece önemlidir. Tanık delili en sık kullanılan delildir. Ancak unutulmamalıdır ki tanık beyanı kesin delil değildir. Tanık beyanı, güçlü delillerden birisi olsa da mahkeme bu beyanlara dayanarak karar vermek zorunda değildir. Mahkeme huzurunda alınan tanık beyanları güçlü delillerdendir. Taraflardan birinin öne sürmüş olduğu aldatma ya da aile içi şiddet gibi durumlara şahitlik edenin beyanlarına yargılamada ihtiyaç duyulmaktadır.

Davaya taraf olmayan kişiler tanık olarak mahkemede dinleneceklerdir. Ancak mutlaka görgü tanığı olmalıdır. Taraflardan birinin anlatımına dayalı olarak yalnızca duyuma ilişkin tanığın beyanda bulunması delil niteliği taşımamaktadır. Mahkemede tanıklar beyanda bulunurken hakim özellikle bu hususa dikkat etmektedir. Anlatıma dayalı olarak beyanda bulunulan tanık beyanı hükme esas alınmamaktadır.

Boşanma davasında taraflar dava ya da cevap dilekçesindeki beyanlarını kanıtlayacak unsurlarını tanık deliline dayandırmışlar ise delil dilekçesinde tanık bildireceklerdir. Taraflar delil dilekçesinde sunmuş oldukları tanıkları bir defaya mahsus sunacaktır. Mahkeme tarafından verilen kesin süre içerisinde tanıklar bildirilmelidir, hak kaybına uğramamak adına bu süreyi kaçırmamak önemlidir.

Dosyaya sunulan tanıklara mahkeme kanalıyla tebligat çıkarılarak dinlenileceği duruşmaya çağrılmaktadır. Tanıklar duruşmaya gelmek zorundadır. Mahkemeye gelmedikleri takdirde tanığa ihtar çekilerek bir sonraki celse gelmedikleri takdirde zorla getirileceği bildirilir. Tanıklar, mahkemeden bulunacakları beyanda doğruyu söyledikleri takdirde esasa alınacaktır. Hakim yalan söyleyen, çelişen beyanlarda bulunan tanığın beyanını hükme esas almamaktadır.

Tanıklar, mahkemede tarafları on yılı aşkın önce olan olay ya da durumlara dair beyanda bulunamazlar. On yıl önceki yaşanmış ve o olaylar sonrası eşler bir şey olmamış gibi devam eden yaşantılarına dair tanığın beyanda bulunması hükme esas alınmaz. Önemli olan tanığın, tarafların boşanma dava tarihine yakın 3-4 yıla kadar olan olaylara ilişkin beyanda bulunmasıdır. Boşanmaya neden olan olaylara dair tanıklık edilmesi gerekmektedir.

Tanık delilinde en çok merak edilen konu mahkemenin bulunduğu şehir dışında yaşayan tanığın mahkemeye gelmek zorunda olup olmadığıdır. Dosyaya sunulan tanıklardan şehir dışında olan kişinin bulunduğu şehirdeki mahkemeye talimat yazılarak o mahkemede dinlenilmesi mümkündür.

Tanık, mahkemede mutlaka dinlenilmelidir, tanıkların yazılı olarak ifade vermeleri mümkün değildir. Tanıkların mahkemeye yazılı olarak beyanda bulunması ya da kendilerini ifade eden bir video çekip dosyaya sunması mümkün değildir. Çünkü mahkemede dinlenilecek olan tanığa hakimin ve duruşma esnasında bulunan avukatların soru sorma hakkı vardır. Ayrıca tanıklar beyanda bulunmadan önce doğru söyleyeceklerine dair yemin hakim tarafından mahkeme huzurunda yemin ettirilir.

Mahkemeye Kaç Tanık Bildirilmelidir?

Kanunda bir davaya konu olan uyuşmazlıkta mahkemeye bildirilen tanık sayısı için sınır getirilmemiştir. Tanık sayısına ilişkin bir sınırlama içeren kanun hükmü bulunmamaktadır. Mahkemeye konu olan uyuşmazlıklara ilişkin ispat için isim verilen tanıklardan bir kısmı yeterli derecede bilgi edinilmişse hakim diğer tanıkları dinlememe kararı verebilir. Bazı uyuşmazlıklarda sadece bir taraf 7-8 tanık ismi verebilirken bazı uyuşmazlıklarda iki tanık ismi de yeterli olmaktadır.

Kimlerin Tanıklıktan Çekinme Hakkı Bulunmaktadır?

Kanunda sayılan kişilerin tanıklıktan çekinme hakkı bulunmaktadır. Tanıklıktan çekinme hakkı bulunan kimselere tanıklık yapmadan önce bu durum kendilerine hatırlatılır. Tanıklıktan çekinme hakkı bulunan kimseler;

İki taraftan birinin nişanlısı
Evlilik bağı ortadan kalkmış olsa bile iki taraftan birinin eşi
Kendisi veya eşinin altsoyu veya üstsoyu
Taraflardan biri ile arasında evlatlık bağı bulunanlar
Üçüncü derece de dahil olmak üzere kan veya kendisini oluşturan evlilik bağı ortadan kalkmış olsa dahi kayın hısımları
Koruyucu aile ve onların çocukları ile koruma altına alınan çocuk

Yalan Yere Tanıklık Yapmanın Cezası Var Mıdır?

Yalan tanıklık Türk Ceza Kanunu’nda adliyeye karşı suçlar bölümünde suç olarak geçmektedir. Yalan tanıklık suçu şikayete bağlı bir suç olmayıp resen (doğrudan) soruşturulan suçtandır. Yalan tanıklık nedeniyle mağdur olan kişi şikayetini geri çekmiş olsa dahi kamu davası düşmez, devam eder. Yalan tanıklık suçu, olay hakkındaki bilgisini saklamasından veya gerçeğe aykırı şahitlik yaparak yalan yere beyanda bulunmak suretiyle suç işlenmiş olacaktır. Tanık kasten gerçeğe aykırı beyanda bulunmalıdır.

Tanık Olmak Zorunlu Mudur?

Tanıklıktan çekinme hakları Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun ilgili maddesinde belirtilmiştir. Tanıklıktan çekinme hakları olmayan kişiler dışında tanıklıktan çekinilemeyeceği de belirtilmiştir. Tanık davetiyesinde, tanığın duruşmaya gelmesinin zorunlu olduğu gelmediği takdirde zorla getirileceğinin ihtarı da bulunur.

İkinci Tanık Listesi Verilebilir Mi?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre delillerin bildirilmesi belli bir usule tabi tutulmuştur. Dava ya da cevap dilekçesinde bildirilen vakıalar adına bildirilen tanıkların isim, adres ve TC Kimlik numaralarının bulunduğu tanık listesi mahkemeye sunulmalıdır. Liste verilirken dikkatle hazırlanmalı ve kanun gereği usulüne uygun olmalıdır. Bir de ikinci defa tanık listesi verilemeyeceği de bilinmelidir.

Boşanmada Hangi Telefon Kayıtları İstenebilir? (HTS Raporu Nedir?)

Boşanma davasında en çok merak edilen konulardan birisi karşı tarafın telefon görüşmeleri ile görüşmelere ait dökümanın talep edilip edilemeyeceğidir. Özellikle aldatmada ispat açısından en merak edilen konu telefon konuşmaları ya da mesaj içeriklerinin dökümanı mahkemeden talep edilebilir mi konusudur.

Nitekim konuşma ya da mesaj içeriklerinin dökümanı mahkemeden talep edilemez. GSM operatörlerine (Turkcell, Türk Telekom, Vodafone) şahsi olarak bu türde yapılan başvurularda da ret cevabı alınacaktır. Konuşma kayıtları ile mesajların içeriği kişinin özel hayatının gizliliğini ihlal suçuna teşkil eder. Mahkemeden yalnızca telefon görüşmelerinin hangi numara ile ne kadar sıklıkla yapıldığı tarih olarak belgelenebilir. Buna ilişkin dökümanlar GSM operatöründe bulunmaktadır.

Diğer önemli bir husus da aldatan eşin görüştüğü üçüncü kişinin telefon numarası biliniyor ise üçüncü kişinin telefon görüşmelerinin dökümanı istenilebilir. Özetle; yalnızca arama tarihi, arama sıklığı, aranılan numara ya da mesaj tarihi ile mesaj gönderilen numara bilgileri verilir. Böyle bir kayıt yalnızca mahkeme kanalıyla şüphe durumunda talep edilmektedir, şahsi olarak GSM operatörlerinden talep edildiği takdirde ret cevabı alınacaktır.

Telefon dökümanı yalnızca belirli bir zaman aralığı için talep edilmektedir. Aldatıldığından şüphelenen eş aldatıldığına dair emin olduğu zaman aralığını belirterek telefon görüşmelerinin dökümanını talep edebilir. Geçmişe dönük SMS ve arama kayıtları istenebilmektedir. Ancak uzun vadeli döküman istenilemez; diyelim ki yirmi yıldır evli olan tarafların telefon dökümanı aldatmaya yönelik şüphenin olduğu bir zaman aralığı olarak talep edilebilir.

GSM operatörlerine yönelik talep sonucu dosyaya gelen telefon görüşmesi dökümanlarındaki ayrıntılar önemlidir. Taraflardan birinin şüphesini doğrular nitelikte konuşma sıklığı geçmiş ve bu konuşmaların süresinin uzunluğu da mühim bir konudur. Nitekim kişilerin telefon kaydındaki süreler uzun ise şüphelenen kişi şüphesinde haklı olabilmektedir. Ancak her durum her kişi için geçerli bir durum olmamakta her olay, dava ve kişi için farklılık arz etmektedir.

Boşanma dosyasında telefon dökümanının mahkeme kanalıyla talep edildiği vakitten yaklaşık bir-bir buçuk ay sonrasında dosyaya gelmektedir.

Boşanma davasına kusur olarak yalnızca sadakat yükümlülüğüne aykırı durumlarda değil, hakaret; tehdit; küfürlü konuşmaları içeren konuşmalarının kanıtlanması da mümkündür. Şöyle ki; dosyada konusu geçen mesaj içeriklerinin saklandığı telefon mahkeme dosyasına delil olarak sunulabilir. Böylelikle dosyaya sunulan telefon bilirkişiye verilerek atılan mesajların kimden geldiği ve içeriğinin ne olduğu incelenerek bilirkişi tarafından raporlandırılır.

Bunun yanında eşinin telefon şifresini bilen ve eşinin telefonuna erişimi kolay olan eş, telefonda eşinin aldattığına dair fotoğraf, mesaj ya da arama kayıtlarına rastladığında telefondan örneğini alıp mahkemeye sunduğu zaman hukuka aykırı bir durum teşkil etmeyecektir. Ancak eş, eşinin telefon şifresini kırar ve hile ile telefonuna girerek fotoğraf, mesaj ya da arama kayıtlarını alır ise hukuka uygun bir delil niteliği taşımayacaktır.

Savcılıktan Mesaj Döküman İçeriğini Nasıl Çıkarttırabilirim?

Merak edilen konulardan birisi olup çok defa böyle sorularla karşılaşmaktayız. Boşanma davasında mesaj döküman içeriğinin talep edilemeyeceğini bilen kişi savcılıktan da böyle bir talebin yerine getirilemeyeceğini bilmesi gerekmektedir. Bir kişinin mesaj içerik dökümanının talep sonucu savcılıktan getirtilmesi mümkün değildir. Nitekim geçmişe dönük olarak mesaj içerikleri de kaydedilmemektedir. Savcılık makamı yalnızca terör, örgüt kurma, çete gibi suçlarda mesaj dökümanları ile telefon konuşma içeriklerini kaydedebilir.

WhatsApp, Instagram, Twitter ve Facebook Kayıtları Boşanmada Delil Olabilir Mi?

Günümüz teknolojisi ile bulunmuş olduğumuz dönem gereği bilişim çağındayız. Etrafımızda sosyal medya kullanmayan kişi yok denecek kadar az diyebiliriz. Bu nedene sosyal medya hesabı kullanan kişilerin fazlalığı ve kişiler günlük hayatta zamanının büyük bir kısmını sosyal medyada harcamaktadır. Günlük yaşantısını sosyal medyaya döken, görüşlerini sosyal medyada dile getiren bir hal alınmıştır.

Yargıtayın almış olduğu bir kararda da sosyal mecralardan yapılan paylaşımların, elektronik ortamdan elde edilen verilerin diğer delillerle desteklenmesi halinde mahkeme tarafından kabul edilmesi gerektiği görüşündedir. Söz konusu delilleri tek başına yeterli görmemekte ve hükme esas almamaktadır. Çünkü sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımlar her ne kadar kişinin günlük hayatını, karakterini sergilese de mahkeme tarafından kesin delil olarak kabul edilmemektedir. Hükme esas oluştursa dahi mahkeme tarafından karar verilirken takdiri bir delil olarak ele alınacaktır.

Boşanma davalarına yalnızca sosyal medya üzerinden yapılan fotoğraf paylaşımı değil, abone olduğu sayfalar, başkaları ile mesajlaşmaları, yapmış olduğu yorumlar gibi her türlü veriler hukuka aykırı elde edilmediği müddetçe delil olarak kabul edilebilir.

Instagram, Twitter, WhatsApp ve Facebook Kayıtları Karşı Tarafın Aleyhine Kullanılabilir Mi?

Mahkemeye sunulan deliller arasında Facebook’ta yapılan fotoğraf, yazı paylaşımı ya da mesaj içerikleri, Instagram story-hikaye paylaşımı, WhatsApp mesajları, Twitter DM’den özel mesajlaşmaların hukuka uygun elde edilmesi koşuluyla delil olarak sunulabilir.

Her delilde olduğu gibi Facebook paylaşımına dair yapılacak olan delil sunumunda hukuka uygun olarak elde edilmesi önemlidir. Kişinin Facebook hesabındaki paylaşımın ne şekilde elde edildiği önemlidir. Hukuka uygun olarak elde edilen Facebook veya diğer sosyal paylaşım sitesine ait veriler delil olarak sunulabilir. Diyelim ki Facebook hesabına kişi casus program ile girip yazışma içeriklerini hukuka aykırı olarak elde etmiş ise mahkeme hukuka aykırı bir delil olduğundan delil olarak kabul etmeyecektir.

Nitekim Facebook üzerinden başka biriymiş gibi konuşarak karşı tarafın aleyhine delil oluşturacak nitelikte konuşmasını sağlamak da hukuka aykırı delil niteliği taşımaktadır. Bu nedenle mahkeme söz konusu bu konuşmaları delil olarak kabul etmeyeceğinden mahkemenin esasına teşkil etmeyecektir. Ancak mahkemeye sunulan söz konusu deliller kesin delil sayılmaz. Mahkeme boşanma davasında karar verirken sunulan Facebook kayıtları hakim için takdiri bir delil olacaktır.

Aynı durum Twitter, Instagram ve WhatsApp için de geçerlidir. Twitter, Instagram paylaşımı ya da WhatsApp mesajları hukuka aykırı bir şekilde ele geçirilir ise mahkemede delil niteliği taşımayacaktır. Ancak kamuya açık alanda yapılan ve gizli olmayan hesap üzerinden yapılan paylaşım hukuka uygun delil niteliğindedir.

Boşanma Davasına Otel Kayıtları Delil Olarak İstenebilir Mi?

Boşanma sebeplerinden zina, kusur olarak sayılmaktadır. Zina, eşi dışında başka birisi ile cinsel münasebette bulunmasından kaynaklı açılan boşanma davasıdır. Zina nedeniyle boşanma davasında, eşinin üçüncü birisiyle cinsel münasebette bulunduğunu kanıtlamak zorundadır. Ayrıca sadakat yükümlülüğüne aykırı olan eş evlilik birliğinin sona ermesinde tam kusurlu sayılmaktadır. Bu nedenle aldatılan taraf aldatıldığını ispat etmek amacıyla boşanma davasına otel kayıtların istenilip istenilmeyeceğini merak etmektedir.

Evli olan bir kişinin karşı cinsten üçüncü bir kişi ile otelde aynı odada kalması eşine karşı sadakat yükümlülüğüne aykırı davrandığının göstergesidir. Yargıtay içtihatlarında otelde başka birisiyle aynı odada kalmanın zina eylemi olduğunu kabul etmektedir. Otel kayıtları, boşanma davasında delil olarak kabul edilebilmektedir. Kişinin eşinin aldattığına dair ispatlamak amacıyla üçüncü bir kişi ile otelde kaldığına dair giriş-çıkışı, güvenlik kamera görüntüleri, faturalar delil olarak kullanılabilir. Ancak burada da yinelemekte fayda vardır hukuka uygun olarak elde edilemeyen deliller mahkemeye delil olarak sunulamaz. Hukuka aykırı olarak otel kayıtlarına ilişkin delil elde edilmiş ise mahkeme hükme esas teşkil edecek bir delil olarak ele almayacaktır.

Zina nedeniyle boşanma davası, zina eyleminin öğrenilmesinden itibaren 6 ay, her halde 5 yıl içerisinde dava açılmalıdır. Zina eylemi, eşinin otel kaydı dava açılma tarihinden beş yıl önce ise zina eylemine dayanarak açılan boşanma davası ile otel kaydına ait delil reddedilecektir.

Mahkeme Kanalıyla Otel Kayıtları Nasıl Talep Edilebilir?

Aldatıldığını iddia eden eş, aldatıldığını ispatlamak amacıyla eşinin kaldığı otelin kayıtlarını mahkeme kanalıyla talep edebilir. Böylelikle otele giriş-çıkış yaptığı tarihler ile kimine otele gittiği öğrenilebilir. Ancak aldatıldığından şüphelenen kişi, eşinin üçüncü bir kişi ile otelde kaldığını biliyor fakat hangi şehirde kaldığını bilmiyor ise ispat zor olacaktır. Nitekim bütün şehirlerin otel kayıtlarının dökümanını istemek mümkün değildir.

Boşanma Davasında Delil Yargıtay Kararları

Kurgu Sonucu Oluşturulmuş Video CD Delilinin Hükme Esası

Taraflar arasında boşanma davası devam ederken boşanma ile ilgili hüküm kesinleşmeden önce davacı vefat etmiştir. Davacının mirasçıları, davalının kusurlu olduğunun tespitini istemişlerdir. Mahkeme tarafından davacının açmış olduğu dava kabul edilmiş, davalının daha fazla kusurlu olduğu tespit edilmiştir. Ancak Yargıtay 2. Hukuk Dairesi tarafından mahkemenin vermiş olduğu karar tanıkların beyanının inandırıcılıktan uzak olması nedeniyle delil takdirinde yetersi gerekçe sunulduğundan reddedilmiştir.

Mahkeme, Yargıtayın vermiş olduğu karara karşılık direnme kararı vermiştir. Bu nedenle dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca incelenmeye alınmıştır. Hukuk Genel Kurulu, dosyayı incelediği vakit, mahkemenin hükme esas aldığı CD’nin hem davalının rızası dışında kaydedilmesi hem de boşanmaya delil olarak sunulması için kurgu sonucu oluşturulduğu gerekçesi ile delilin hükme esas alınmaması gerektiğini belirtmiştir Bir an için delil olarak CD, tanık beyanları ve diğer deliller davalının kusurlu olduğuna dair ispatı yeterli olmamıştır. Tüm bu nedenlerle mahkemenin vermiş olduğu direnme kararı bozulmuştur. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2011/2-703 Esas, 2012/70 Karar)

Telefona Casus Programı Yüklenerek Konuşmaların Kaydı

Tarafların boşanma davasında, davalı-karşı davacı, eşine telefon hediye etmiş ve hediye ettiği cep telefonuna casus programı yerleştirilmiştir. Bu durumdan davacı-karşı davalının bilgisi olmayıp, casus programı için de rızası alınmamıştır. Mahkemeye sunulan ses kayıtları, hukuka aykırı olarak elde edilen delil niteliğindedir. Bunun yanında davacı-karşı davalı, ses kayıtlarının kendisine ait olmadığına dair bir beyanda bulunmamış, yalnızca kaydın özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği gerekçesi ile hukuka aykırı bir delil olduğunu belirtmiştir.

Yargıtay, somut olayda delilin elde edilişini hukuka aykırı bulmuştur. Bu nedenle mahkemenin söz konusu delilin hukuka aykırı olup olmadığına dair bir inceleme yapmayarak hüküm kurmasına rağmen yalnızca gerekçesi değiştirilerek karar onanmıştır. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2012/21108 Esas, 2013/21067 Karar)

Dava Açılmasından Sonra Facebook’tan Yapılan Paylaşım

Taraflar arasında görülen boşanma davasında, davanın açıldığı günden sonraki gelişmeler olmuş ve gelişen olaylar boşanmaya esas alınmıştır. Dava açıldıktan sonra davalı, Facebook üzerinden bir başkasıyla ilişkisi olduğuna dair paylaşımlarda bulunmuştur. Bu durum dava açıldıktan sonra gelişmiş ve dava açıldığı gündeki koşullara tabi olduğundan hükme esas alınmayacaktır.

Davacı, dava açtığı tarihte ileri sürmediği vakıanın dava devam ederken hukuka uygun bir şekilde ileri sürülmediğinden erkeğe kusur olarak yükletilemeyecektir. Yargıtay, tüm bu nedenlerle davalının ağır kusurlu olmadığı ve davacı yararına hükmedilen tazminata hükmedilmesinin usul ve kanuna aykırı olmasından mahkeme kararını bozmuştur. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2018/1787 Esas, 2018/6214 Karar)

İnternet Ortamında Yapılan Yazışmaların Tek Başına Delil Niteliği Taşımaması

Taraflar arasında görülen boşanma davasında, davacı tarafından davalı erkeğin başka kadınlarla Facebook ve Outlook hesabından mesajlaştığı gerekçesi ile dava açılmıştır. Mahkeme, davalının tamamen kusurlu olduğunu kabul ederek tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.

Yargıtay, fotoğraf, film ya da ses kaydı gibi delillerin diğer deliller ile desteklendiği vakit hükme esas alınacağını belirtmiştir. Davacı tarafından davalı erkeğe ait olduğu iddia edilen yazışmalar, davalı erkeğe aitliği ispatlanamamıştır. Kim tarafından yazışmaların oluşturulduğu, davalı erkeğin kimlerle yazıştığı belli dahi olmayan yazışmaların hükme esas alınamayacağı belirtilmiştir. Tüm bu nedenlerle davacının açmış olduğu davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulü yerinde görülmediğinden bozma kararı verilmiştir. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/17151 Esas, 2018/5463 Karar)

Ses Kaydının Hukuka Aykırı Elde Edilmesi

Taraflar arasında görülen boşanma davasında, davacı-karşı davalı tarafından boşanma davası açılmış ve açılan boşanma davası kabul edilmiştir. Ancak Yargıtay, hükme esas alınan ses kaydının hukuka aykırı olduğundan delil niteliğinde olmadığını belirtmiştir. Bunun dışında mahkeme tarafından toplanılan delillerin, sadakat yükümlülüğünün ihlalini kanıtlayamadığı anlaşılmıştır. Tüm bu nedenlerle Yargıtay kabul edilen boşanma davasının reddedilmesi kanaatinde olduğundan bozma kararı vermiştir. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2016/20574 Esas, 2018/9685 Karar)

Delil Olarak Bildirilmeyen Ses Kaydının Delil Niteliğinde Olmaması

Taraflar arasındaki boşanma davasında, ön inceleme duruşmasında taraflara delil sunulması için süre verilmiş, ancak davalı verilen süre içerisinde bildirdiği delil listesinde ses kaydı içeren cd’nin delil olarak bildirmediği anlaşılmıştır. Bu nedenle temyiz itirazı yersiz bulunduğundan mahkeme tarafından verilen karar onanmıştır. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2014/25600 Esas, 2015/10732 Karar)

Boşanma Davası Devam Ederken Kadının Kocasıyla Otel Odasında Bir Araya Gelmesi

Taraflar arasında görülen boşanma davasında, mahkeme, davalı-karşı davacı erkeğin davacı-karşı davalı kadına nazaran ağır kusurlu bulunarak tarafların boşanmalarına karar verilmiştir. Ancak Yargıtay, dava devam ederken toplanan delillerden otel kaydı ile dosyaya sunulan fotoğraftan tarafların bir araya geldiklerini ve dava devam ederken kocasının kusurunu hoşgörü ile karşıladığı anlaşılmıştır.

Affedilen ya da hoşgörü ile karşılanan olaylara dayanılarak kusur atfedilemeyeceği belirtilmiştir. Bu nedenle davacı kadının açmış olduğu davadaki boşanma koşulları gerçekleşmemiştir. Tüm bu nedenlerle mahkemenin vermiş olduğu karar adına bozma kararı verilmiştir. (Yargıtay 2016/5431 Esas, 2018/11110 Karar)

Tarafların Ev İçlerini Bilmeyen ve Geçimsizliğine Şahit Olmayan Tanık

Taraflar arasında evlilik birliğinin sarsılması nedeniyle görülen boşanma davasında, taraflar dilekçelerindeki iddiaları somutlaştırmakla mükelleftir. Evlilik birliği kendilerinden beklenemeyecek derecede sarsılmış olması, davacı tarafın kanıtlamakla zorunlu olduğu bir durumdur. Taraflar, iddialarını ispatlamakla yükümlüdür. Tarafların dosya içerisine sunmuş olduğu delil ve tanık beyanlarında yargılamada değerlendirme ile bir araya tekrardan gelmedikleri anlaşılmıştır.

Yargıtay tarafından verilen bozma kararı sonrası, davacı-karşı davalı, dava dilekçesindeki iddiaları tanık ifadeleri ile ispatlayabildiği, ancak davalı- karşı davacının dinletmiş olduğu tanık elverişli beyanda bulunamadığı belirtilmiştir. Tarafların evlilik birliğine, geçimsizliklerine bizzat şahit olan bir tanık olmadığından soyut ve yetersiz bir gerekçe ile tarafların boşanmalarına karar verilmiştir. Yargıtay, bu nedenle mahkemenin vermiş olduğu kararı bozmuştur. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2018/6571 Esas, 2018/15260 Karar)

Tanık Adının Yanlış Yazılması

Taraflar arasında görülen boşanma davasında, ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu karara karşılık, davalı erkek tarafından karar temyiz edilmiştir.

Davalı, cevap dilekçesinde bildirmiş olduğu tanıkların adı yazılırken hata yaptığını ve gerçekte dinlenmesini istediği tanığın başkası olduğu anlaşılmıştır. Davalı, tanık ismi bildirirken maddi hatada bulunmuştur. Maddi hata yapıldığı talimat mahkemesine gelen tanığın kimlik kontrolü yapıldığı esnada ortaya çıkmış, bu nedenle tanık dinlenmemiştir. Ancak davalı, tanığının dinlenmesinden de açıkça vazgeçmemiş, mahkemeye sunduğu dilekçe ile tanığının dinlenmesini talep etmiştir. Mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık tanık dinlenmediği tespit edilmiş ve eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmiş olduğundan karar bozulmuştur. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2015/26616 Esas, 2017/4073 Karar)

Tanık Listesi Vermeden Dinletilen Tanık Beyanları ile Kusura Esas Alınamayacağı

Taraflar arasında görülen karşılıklı boşanmada verilen karara karşılık temyiz yoluna başvurulmuştur.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre, tanık listesi adına kesin süre verilmiş ve liste sunmadığından düşmüş ise izleyen duruşmada tanıklar hazır edildiği takdirde tanıklar dinlenecektir. Yargıtay, dosya incelemesinde, davalı kadının kesin süreye rağmen tanık listesi sunmadığı ve dinlenme gününde de tanıklarını hazır etmediği anlaşılmıştır. Bu durumda tanıkların beyanına karşılık davalı erkeğe kusur yükletilmesi doğru bulunmamıştır. Mahkemenin vermiş olduğu karara karşılık bozma kararı verilmiştir. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2018/5064 Esas, 2018/14383 Karar)

Tanık Dinletilmeden Hüküm Kurulmasının Yanlış Olduğu

Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasında, mahkemenin vermiş olduğu hükme karşılık davacı kadın tarafından temyiz yoluna başvurulmuştur. Evlilik birliğinin temelden sarsılması nedenine dayalı olarak açılan boşanma davasında, davalı-karşı davacı kadının davasının reddine, davacı-karşı davalı erkeğin davasının kabulüne kararı verilmiştir. Davalı-karşı davacı, delil listesinde üç tanık bildirmiştir.

Mahkemeye bildirilen tanıklar dinlenmeden tüm delillerin toplanıldığı ve sözlü tahkikat aşamasına geçildiği, duruşma için gün verilerek duruşmada hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Ancak davalı-karşı davacı vekili, tanıklarının dinlenmesinden vazgeçmediklerini ve ara karardan dönülmesi adına talepte bulunmuştur. Yargıtay, mahkemenin tanıkları dinlememiş olduğundan eksik inceleme ile hüküm kurduğunu ve bu nedenle mahkemenin kararına karşılık bozma kararı vermiştir. (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2018/7320 Esas, 2018/14455 Karar)

Sık Sorulan Sorular

Boşanma delilleri nelerdir?

Davada iddiaları ya da savunmaları ispatlamak amacıyla hukuka uygun deliller sunulmalıdır. Özel hayatın gizliliğini ihlal etmeyen ve suç niteliği taşımayan delillerle ispat yapılabilmektedir. Telefon kayıtları, mesaj kayıtları, fotoğraflar, otel kayıtları, kamera görüntüleri olabilir.

Çekişmeli boşanma davasında deliller nasıldır?

Hukuka uygun her türlü deliller ile ispat mümkündür. Deliller hukuka uygun yollarla elde edilmeli, suç niteliği taşımamalıdır. Kişinin onur ve haysiyetini zedelemeyen ve özel hayatının gizliliğini ihlal etmeyen her türlü delille ispat edilebilir.

Boşanma davasında aldatma delilleri nelerdir?

Aldatılan eş, aldatıldığını telefon, SMS kayıtları, otel kayıtları, sosyal medya paylaşımları, fotoğraflar ve video görüntüleriyle ispat edebilir. Delillerde önemli olan hukuka uygun elde edilmesidir. Hukuka aykırı olarak elde edilen, gizlice çekilen görüntüler aldatmaya delil niteliği taşıyamaz.

Boşanma davasında deliller ne zaman sunulur?

Dava açılırken veya devamında deliller sunulabilir. Ancak boşanma davasında deliller, yargılama aşamasında her zaman sunulamamaktadır. Deliller en son olarak ön inceleme duruşmasından itibaren iki hafta içerisinde sunulmazsa delil bildirme hakkını kaybedecektir.

Boşanma davasında delil yetersizliği hangi durumlarda olur?

Her davada olduğu gibi boşanma davasında da deliller önemlidir. Dava açan kişi iddiasını, kendisine dava açılan kişi savunmasını ispatlayacak delil sunamaz ya da hukuka aykırı delil sunar ise delil yetersizliğinden davayı kaybedecektir.

Boşanma davasında delil sunma dilekçesi nasıl olmalı?

Dilekçe, öncelikle kanuna uygun olmalıdır. Kişi, davasında belirtmiş olduğu iddia ya da savunmasını ispatlayacak delillerini dilekçesinde eksiksiz olarak belirtmelidir. Hukuka uygun olarak elde etmiş olduğu delilleri bildirmeli ve dilekçe ekinde sunmalıdır.

Boşanma davasında sosyal medya delilleri nasıl olur? (Facebook, Instagram vb. delilleri)

Sosyal medya hesabından yapılan paylaşım ya da mesajlaşmalar delil niteliği taşımaktadır. Ancak sosyal medya hesaplarından yapılan paylaşımlar sosyal medya sitelerinden talep edilerek mahkeme dosyasına getirilmemektedir. Ancak yapılan paylaşım ya da mesajların ekran görüntüsü delil niteliği taşıyabilmektedir.

Boşanma davasında delil tespiti nasıl yapılır?

Boşanma davası açılmadan önce davaya hazırlık etmek amacıyla delil tespiti talepli dava açılabilir. Aldatıldığından şüphelenen eş, otel veya telefon kayıtlarının tespiti için delil tespiti talebinde bulunabilir. Delil tespitinden sonra çıkan rapora göre boşanma davası açılabilmekte ve delil olarak sunulabilmektedir.

Boşanma davasında delil yoksa ne olur?

Davasını ispatlayamayan ve delil sunamayan kişinin davası reddedilecektir. Boşanma davasında iddia veya savunmasını delile dayandıramaz ise mahkeme tarafından delil yetersizliğinden davası reddedilecektir. Kişi, delil olmadan dava açılması halinde davayı kaybedeceğini bilmelidir.

Boşanma davasında delil sunma süresi ne kadardır?

Boşanma davası açılırken ya da davanın devamında delil sunulabilmektedir. Ancak delillerin sunulması için kanunen kesin süre bulunmakta, kesin süre içerisinde sunulmaz ise delil sunma süresi sona erecektir. Mahkeme tarafından tayin edilen ilk duruşma gününden itibaren iki haftalık sürenin sonuna kadar delil sunulmalıdır.